အင်တာနက်ပေါ်တွင် မြန်မာဘာသာဖြင့် ရေးသား ဖော်ပြထားသော ဝဘ်ဆိုက်များ၊ ဘလော့များ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ တိုးတက် များပြားလာသလို ဘလော့ရေးသူ မြန်မာဘလော့ဂါများ ဦးရေမှာလည်း လိုက်ပါ မြင့်တက်လာကြောင်း လေ့လာ တွေ့ရှိရသည်။ မြန်မာဘာသာဖြင့် ဘလော့ (blog) ရေးသူများမှာ ပြည်တွင်းကရော ပြည်ပကပါ ဖြစ်ကြရာ News Media ခေါ် အင်တာနက်သည် သတင်းစာ၊ ဂျာနယ်၊ မဂ္ဂဇင်းတို့ကဲ့သို့ အရေးပါသည့် မီဒီယာတစ်ခု ဖြစ်လာသည့်အားလျော်စွာ ယနေ့အချိန်အခါတွင် မြန်မာဘလော့ဂါများ၏ အခန်းကဏ္ဍကို ချန်လှပ်ထား၍ မရတော့ကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် သင်္ကြန်ကာလက ဖြစ်စဉ်တစ်ခုက သက်သေခံနေပါသည်။
နေ့စဉ်ထုတ်၊ အပတ်စဉ်ထုတ် ပုံနှိပ်မီဒီယာများထက် News Media ခေါ် အင်တာနက်ဝဘ်ဆိုက်၊ ဘလော့တို့၏ အားသာချက်မှာ စက္ကန့်ပိုင်းအတွင်း ရုပ်ပုံများ၊ သတင်းစာသားများ၊ အသံဖိုင်၊ ဗီဒီယိုဖိုင်များကို ချက်ချင်းဆိုသလို လွှင့်ထုတ်နိုင်ခြင်း ဖြစ်သဖြင့် သူ့အာနိသင်ကမသေးလှ။
သတင်းခေတ် Information Era တွင် သတင်းဖြစ်ချိန်၊ သတင်းရေးချိန်၊ သတင်း ထုတ်လွှင့်ချိန်တို့က မျက်စိတစ်မှိတ်၊ လျှပ်တစ်ပြက် အတွင်း စက္ကန့်ပိုင်း၊ မိနစ်ပိုင်းသာ ခြားလျက် အင်တာနက် ဝဘ်ဆိုက်များ၊ ဘလော့များဆီမှ ကမ္ဘာအနှံ့လူထုထံ စီးဆင်းလို့ သွားနေပြီဖြစ်၏။ အိတ်ဆောင် ကွန်ပျူတာ၊ Pod ၊ လက်ကိုင်ဖုန်း ရှိသူများ ဆိုလျှင် လမ်းပေါ်သွားရင်းနှင့်ပင် သတင်းအချက်အလက် တွေကို သိနိုင်သည်။
ပုံနှိပ်မီဒီယာနှင့် အင်တာနက်မီဒီယာ ကွာခြားချက်မှာ တင်ပြသည့်ပုံစံနှင့် စာဖတ်သူ၏ တုံ့ပြန်သံ ရရှိပုံခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။ အင်တာနက်ပေါ်တွင် ဖတ်ရှုသူ၏ တုံ့ပြန်သံမှာ ချက်ချင်းရသည်။ ပုံနှိပ်မီဒီယာကတော့ ချက်ချင်း ရလျှင် ရနိုင်သော်လည်း အခါတိုင်းတော့ မဟုတ်။
”ဘလော့ဂါတစ်ယောက်ရဲ့ အရည်အချင်း၊ အတွေးအခေါ်၊ အယူအဆနဲ့ ကြိုးစားအားထုတ်မှုဟာ သူရေးတဲ့ဘလော့မှာ ကြည့်ရင်သိနိုင်ပါတယ်။ ပုံနှိပ်မီဒီယာနဲ့ အင်တာနက် မီဒီယာ ကွာတာက ဘလော့ကနေ့တိုင်း ကြိုးစားအားထုတ်နေမှ အောင်မြင်နိုင်တယ်။ အောင်မြင်တဲ့ စာရေးဆရာက တစ်လမှာဆောင်းပါး၊ ဝတ္ထုကောင်းကောင်း ရေးရင်ရပေမယ့် ဘလော့တွေက နေ့တိုင်း ကိုယ်ရေးတာတွေကို စိစစ်ပြီး တင်ဆက်ပေးနေမှ ကိုယ့်ဆီလာတဲ့ သူတွေ ပိုများလာမယ်။ ပိုကြိုက်လာမယ်လေ”ဟု မြန်မာအိုင်တီပညာရှင် တစ်ဦးက သုံးသပ်ပြသည်။
ဘလော့များတွင် cbox ဟုခေါ်သော စာရိုက်ထည့်ရသည့် အကွက်ငယ်တွင် ဝင်ကြည့်ဖြစ်သည်။ ဘလော့ကို မိမိစိတ်ကြိုက် မှတ်ချက်ပေးနိုင်သည်။ သို့ဖြစ်၍ စာဖတ်သူ၏ တုံ့ပြန်သံကို ချက်ချင်းကြားရသည်။ ကိုယ့်မှာ အားနည်းချက်၊ အားသာချက်တွေကို ချက်ချင်း သိခွင့်ရသည်။ ဘလော့ဂါများ၏ ဘလော့များတွင် ရေးသူ၏ ကိုယ်ရေးရာဇဝင် အကျဉ်းကို တင်ထားတတ်ကြပြီး နာမည်အရင်းနှင့် ဓာတ်ပုံကိုပါ ဖော်ပြလေ့ရှိကြ၏။
ယင်းအချက်သည်ပင် မိမိရေးသည့် ဘလော့အပေါ် မိမိတာဝန်ယူလိုသည့် ဘလော့ဂါများ ရှိနေကြောင်း ပြနေခြင်းပါဟု ဆိုသည်။ အချို့ဘလော့များတွင် အတိုက်အခိုက် များလွန်းလှသဖြင့် cbox ကို ဖြုတ်ထားသည်လည်း ရှိ၏။
ယခုဆိုလျှင် မြန်မာဘလော့ဂါများ လွှင့်တင်သည့် သတင်းနှင့် သတင်းဓာတ်ပုံများကို သတင်းဌာနများက ကူးယူ အသုံးချလာသည် အထိ တွင်ကျယ်လာသည်။ (၂ဝ၁ဝ)သင်္ကြန်တွင် သွေးထွက်သံယိုမှု အကြီးအကျယ်ဖြစ်ခဲ့ရာ ထိုဖြစ်စဉ်များကို မြန်မာဘလော့ဂါ တစ်ဦးက ကိုယ်တိုင် ဓာတ်ပုံရိုက်၍ သတင်းယူသည်။ ပြီးနောက် သူ့ဘလော့ပေါ်မှ လွှင့်တင်လိုက်သည်။ သူလွှင့်တင်လိုက်သည့် သတင်းဓာတ်ပုံများမှာ ရှားရှားပါးပါး ရခဲလှသည့် ပုံကောင်းများဖြစ်သဖြင့် သတင်းဌာနများက သူတို့ဝဘ်ဆိုက်များတွင် ဘလော့ဂါ၏ နာမည်နှင့်တကွ ဖော်ပြပေးသည်။
သူရိုက်သည့်ပုံများကို အခြားဘလော့ဂါ တစ်ယောက်ကလည်း သတင်းဌာနတစ်ခုကို ခပ်တည်တည်နှင့် နာမည်ခံဖို့ ကြံသည်။ အငြင်းအခုံ၊ အလှုပ်အခတ် ဂယက်တစ်ခုက အွန်လိုင်းပေါ်မှာတင် ဖြစ်ပွားသွားခဲ့ရသည်။ ဤဖြစ်စဉ်နှင့် ၎င်းဘလော့ဂါ၏ image မှာ တစ်မုဟုတ်ချင်း လင်းလက်သွားခဲ့ရသလို ဓာတ်ပုံမူပိုင်ခွင့်၊ ရပိုင်ခွင့်နှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာဘလော့ဂါများ ကြားတွင် စောကြောစရာ ဖြစ်လာခဲ့ရကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။ မြန်မာဘလော့ဂါများ အတွက် မူပိုင်ခွင့်ကိစ္စမှာ ဤဖြစ်စဉ်တွင်များစွာ ပေါ်လွင်သွားခဲ့ရတော့သည်။
သူများဝက်ဘ်ဆိုက်၊ ဘလော့တွင်ရေးသမျှ ကူး၍ လွှင့်တင်နေသည့် မြန်မာဘလော့ဂါ အချို့ရှိသော်လည်း မြန်မာဘလော့ဂါ အများစုကတော့ သူတို့ရေးသမျှ သတင်းအချက်အလက်တွေကို ကိုယ်တိုင်အားထုတ်၊ ကိုယ်တိုင် လေ့လာ၊ ကိုယ်တိုင်စိစစ်ပြီးမှ အင်တာနက်ပေါ် လွှင့်တင်လာကြသည်ကို ယခုနောက်ပိုင်းတွင် အားရဖွယ်ရာ မြင်တွေ့လာရသည်။
အိုဘားမား သည်ပင်လျှင် သမ္မတမဖြစ်မီ၊ မဲဆွယ် ကာလတုန်းက သူကိုယ်တိုင် ဘလော့တစ်ခုရေးသည်။ သူ့မဲဆွယ်မှု တွင် အွန်လိုင်းကို သုံးစွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အိုဘားမားသမ္မတ ဖြစ်ခဲ့ခြင်း၏ အကြောင်းများတွင် ကိုယ်တိုင် ဘလော့ ရေးတင်ခြင်း၏ အာနိသင်ကို ချန်လှပ်ထား၍မရ။ မီဒီယာကို အသုံးချခြင်းများတွင် အွန်လိုင်းမီဒီယာကိုပါ အသုံးချနိုင်ပါမှ တန်ကာကျမည် ဖြစ်ကြောင်း ယနေ့ကမ္ဘာမှ နိုင်ငံရေးသမားများ လက်ကိုင်ပြုလာသည် အထိ အင်တာနက်မီဒီယာ၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုက စူးရှလှ၏။
”ကျွန်တော်တို့ ကိုယ်တိုင်လုပ်တာပဲ တင်တယ်။ စာအုပ်ဖတ်တာက အစ ကိုယ်တိုင်ဖတ်ပြီးမှ တင်တယ်။ ဒီဥစ္စာအတွက် စာဖတ်သူတွေနဲ့ ကျွန်တော် ရင်းရင်းနှီးနှီး ဖြစ်ရတယ်” ဟု ရန်ကုန်မြို့နေ ဘလော့ဂါတစ်ဦးက ပြောသည်။
အဆိုပါ မြန်မာလူငယ်ဘလော့ဂါက ဆက်လက်ပြောကြားရာတွင် ”ကျွန်တော်တို့ ဘလော့ရေးတဲ့သူတွေနဲ့ ပြည်တွင်း မီဒီယာတွေ ပိုပြီး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နိုင်မယ် ဆိုရင် ကောင်းတဲ့ အလားအလာ ဖြစ်မှာပါ” ဟုဆိုသည်။
ဘလော့(blog) ဆိုသည်မှာ weblog ဆိုသည့်စကားလုံကို Jorn Barger ဆိုသူက (၁၉၉၇)ခုနှစ်မှာ စတင်တီထွင်သုံးစွဲခဲ့ပြီး blog ဆိုသည့် အသုံးအနှုန်းကို Peter Merholz ဆိုသူက ၎င်း၏ ဘလော့၏ ဆိုက်ဘားတွင် We blog ဟူ၍ (၁၉၉၉)ခုနှစ်၊ ဧပြီနှင့်မေလခန့်တွင် စတင်ဖော်ပြ သုံးစွဲခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ ယင်းမတိုင်မီ (၁၉၉၄)ခုနှစ်၊ ဧပြီနှင့် မေလခန့်တွင် စတင်ဖော်ပြ သုံးစွဲခဲ့သည်ဟု သိရသည်။
ယင်းမတိုင်မီ (၁၉၉၄)ခုနှစ် ဝန်း ကျင်ကနှင့် online diary အွန်လိုင်း နေ့စဉ်မှတ်တမ်းများ ရေးသားခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ယခု နောက်ပိုင်းတွင် WordPress, Movable Type, Blogger, Multiply, Live Journal စသည့် Blogging Sogtware များကို လူအများ အလွယ်တကူ သုံးစွဲလာနိုင်သည့်အခါ ဘလော့ (blog)ဆိုသည့် စကားလုံး အရှိန်အဟုန် ကြီးမားစွာဖြင့် နေရာယူလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
(၂ဝဝ၅)ခုနှစ်၊နောက်ပိုင်းတွင် အွန်လိုင်းပေါ်တွင် မြန်မာအက္ခအရာဖြင့် ရေးသားဖော်ပြရန် အဆင်ပြေသည့် ယူနီကုဒ်များလည်း ဇော်ဂျီမြန်မာ ယူနီကုဒ် က မြန်မာဘလော့များ ဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် အရေးပါသည့် အခန်းကဏ္ဍက ရပ်တည်ခဲ့သည်။
မည်သို့ပင်ဆိုစေ မြန်မာ့မီဒီယာများ၏ အခန်းကဏ္ဍတွင် (၂၁)ရာစုအတွက် မြန်မာ ဘလော့ဂါများ အရေးပါမှုကို (၂ဝ၁ဝ)သင်္ကြန်ဖြစ်စဉ်က သက်သေပြလိုက်ပြီဟု ဆိုနိုင်မလား မသိပါ။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အင်တာနက် သုံးစွဲသူများ ကြားတွင် ဘလော့ဂါများ အကြောင်းကတော့ ဆက်လက် ဆွေးနွေးဖြစ်နေဦးမည်မှာ သေချာပါသည်။
အေးအောင်